De laatste verzorging van een overledene houdt in dat we de overledene opfrissen en kleden. Flink wassen zoals dat vroeger gebeurde doen we eigenlijk niet meer, omdat dit de conditie van de huid vermindert. Na het opfrissen kunnen we het lichaam inwrijven met een bodybalm, zodat de huid wat minder snel indroogt. Na het kleden kunnen we wat lichte make-up aanbrengen. Overtollige haargroei wordt bijvoorbeeld ook verwijderd. Eigenlijk verzorgen we zoals de overledene zichzelf bij leven verzorgde.
Mag ik de overledene zelf de laatste verzorging geven?
Natuurlijk mag dat. Het is het laatste wat je nog voor je dierbare kunt doen. Als uitvaartbegeleidster kan ik u daar ook bij helpen (bijvoorbeeld met wassen en aankleden). Samen met een aantal andere handelingen heet dit de laatste verzorging. Je kunt er ook bij aanwezig zijn en alleen maar toekijken. Het zelf verzorgen van de overledene kan steun bieden in het rouwverwerkingsproces. In bepaalde culturen is het heel gebruikelijk dat nabestaanden de overledene zelf de laatste verzorging geven.
Zijn er regels voor de kleding van een overledene?
Bij voorkeur kleding van natuurlijke materialen. Geen schoenen en panty’s. Synthetisch materiaal belemmert bij begraven een goede vertering van het lichaam. Een bril of sieraad hoeft niet afgedaan te worden.
Is het waar dat de botten van een overledene worden gebroken?
Nee, dit is een fabeltje! Er wordt nooit iets gebroken. Na het overlijden treedt er in de spieren een reactie op, die het lichaam doet verstijven. Dit wordt lijkstijfheid of rigor mortis genoemd. Na een aantal dagen verdwijnt dit ook weer en wordt het lichaam geleidelijk aan weer slap. Soms is het niet mogelijk om kleding, vooral niet-elastische aan te trekken. De lijkstijfheid wordt in dat geval opgeheven, door het lichaamsdeel een aantal keren langzaam heen en weer te buigen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de armen bij het aantrekken van een jurk.